Žižek, Slavoj

Slavoj Žižek (Σλαβόι Ζίζεκ, 1949)

Ο Slavoj Zizek γεννήθηκε στις 11 Μαρτίου 1949 στη Σλοβενία. Είναι διδάκτωρ φιλοσοφίας και ψυχανάλυσης, έχει εργαστεί στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Λιουμπλιάνας και σήμερα διευθύνει το Διεθνές Κέντρο Ανθρωπιστικών Σπουδών στο Κολέγιο Birkbeck του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Το συγγραφικό και ερευνητικό του έργο είναι πολυδιάστατο και πολύπλευρο. Σημαντικό μέρος του επικεντρώνεται στην ανάδειξη της ριζοσπαστικής πολιτικής και φιλοσοφικής σημασίας της λακανικής ψυχανάλυσης. Στα βιβλία του, που έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, περιλαμβάνονται τα εξής: Les plus sublime des hysteriques: Hegel passe, (1988), The Sublime Object of Ideology (1989), Looking Awry: An Introduction to Jacques Lacan through Popular Culture (1991), Enjoy your Symptom!: Jacques Lacan in Hollywood and Out (1991), Tarrying with the Negative (1993), The Metastases of Enjoyment (1994), The Plague of Fantasies (1997), The Ticklish Subject: The Absent Centre of Political Ontology (1999), The Fragile Absolute (2000), On Belief (2001), Μίλησε κανείς για ολοκληρωτισμό; (Scripta, 2002), κ.λπ..

ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΖΙΖΕΚ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Απαντήσεις δίχως ερωτήματα, μτφρ. Βασίλης Ντζούνης, Πλέθρον / Μικρόκοσμος, Αθήνα 2018.

Βία. Έξι λοξοί στοχασμοί, μτφρ. Νεκτάριος Καλαϊντζής, Scripta, Αθήνα 2010.

Η μαριονέτα και ο νάνος. Ο διαστροφικός πυρήνας του χριστιανισμού, μτφρ. Κώστας Περεζούς, επιμέλεια Γιάννης Σταυρακάκης, Scripta, Αθήνα 2005.

Ιράκ: Η δανεική χύτρα, μτφρ. Κωστής Σταφυλάκης, επιμ. Γιάννης Σταυρακάκης, Scripta, Αθήνα 2006.

Καλωσορίσατε στην έρημο του Πραγματικού. Πέντε δοκίμια για την 11η Σεπτεμβρίου και για συναφείς ημερομηνίες, μτφρ. Βίκυ Ιακώβου, Scripta, Αθήνα 2003.

Λακάν, μτφρ. Δημήτρης Καγιαλάρης, Κωνσταντίνος Παπαδάκης, επιμέλεια Δημήτρις Βεργέτης, Αλεξία Παρασκευουλάκου, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2009.

Μίλησε κανείς για «ολοκληρωτισμό»; Πέντε παρεμβάσεις σχετικά με την (κατά)χρηση μιας ιδέας, μτφρ. Βίκυ Ιακώβου, επιμέλεια Γιάννης Σταυρακάκης, Scripta, Αθήνα 2002.

Πρώτα σαν τραγωδία και μετά σαν φάρσα, μτφρ. Νεκτάριος Καλαϊντζής, εκδ. Scripta, σελ. 226.

Τα ανέκδοτα του Ζίζεκ, μτφρ. Ιωάννα Μιχελάκου, Μεταίχμιο, Αθήνα 2014.

Το υψηλό αντικείμενο της ιδεολογίας, μτφρ. Βίκυ Ιακώβου, επιμέλεια Γιάννης Σταυρακάκης, εκδόσεις Scripta, Αθήνα 2006.

ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΖΙΖΕΚ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

«Από τη δημοκρατία στη θεϊκή βία», στο G. Agamben, A. Badiou, D. Bensaïd, W. Brown, J.-L. Nancy, J. Rancière, K. Ross, Slavoj Žižek, Πού πηγαίνει η δημοκρατία; μτφρ. Νατάσα Κατσογιάννη, Φρίξος Μαραβέλιας, Φώτης Σιατίτσας, επιμ. μετάφρασης: Δημήτρις Βεργέτης, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2013, σσ. 177-213.

«“In Defense of Lost Causes”. Ο Deleuse χωρίς τον Negri», μτφρ. Αλέξανδρος Κιουπκιολής, Σύγχρονα Θέματα, τχ. 114, Ιούλιος – Σεπτέμβριος 2011, σσ. 42-47.

«Οι προοπτικές της ριζοσπαστικής πολιτικής σήμερα», στο Θεόφιλος Τραμπούλης (επιμ.), Η απραγματοποίητη δημοκρατία, μτφρ. Ελεάννα Πανάγου, Futura, Αθήνα 2010.

ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΖΙΖΕΚ ΣΕ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ

«Δεν υπάρχει επιστροφή στην κανονικότητα μετά την πανδημία», μτφρ. Λαμπρινή Θωμά, The Press Project, Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου 2020.

«Οι άνθρωποι είναι ναρκωμένοι, κοιμούνται, πρέπει να τους ξυπνήσουμε» (συνέντευξη στην El Pais), Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, Κυριακή 16 Δεκεμβρίου 2018 (Στα ισπανικά: εδώ).

«Για να ξεφύγουμε (επιτέλους) από τα δίχτυα όπου έχουμε παγιδευτεί» (2010), Η Αυγή της Κυριακής, ένθετο: «Monde Diplomatique», 4 Μαρτίου 2018.

«Οι νέες μορφές σκλαβιάς μας σερβίρονται ως νέες μορφές ελευθερίας» (συνέντευξη στον Δημήτρη Αναστασόπουλο), Η Αυγή, Δευτέρα 28 Μαρτίου 2016.

«Η αναγκαιότητα να διαπεράσουμε τη φαντασίωση», Η Εποχή, Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2016.

«Η τρίτη επιλογή για τον Σύριζα», Η Εποχή, 30 Αυγούστου 2015 [1η δημοσίευση: «The Greek Apocalypse: Versailles or Brest-Litovsk?»].

«Το κουράγιο μπροστά στην απελπισία», Η Εποχή, 26 Ιουλίου 2015.

Ζίζεκ, Σλάβοϊ & Τολοκονίκοβα, Ναντέζντα, «Γράμματα στη φυλακή: ο φιλόσοφος και οι Pussy Riot» (αποσπάσματα αλληλογραφίας), Η Κυριακάτική Αυγή /«Ενθέματα», 24 Νοεμβρίου 2013 [στα αγγλικά: «Nadezhda Tolokonnikova of Pussy Riot’s prison letters to Slavoj Žižek»].

«Πρόβλημα στον παράδεισο – για την πλανητική αναστάτωση και τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας σε Τουρκία και Ελλάδα», μτφρ. Αιμιλία Κουκούμα, ιστοχώρος REDNotebook, 5 Ιουλίου 2013. Επίσης στον ιστοχώρο Μετά την κρίση, Σάββατο 6 Ιουλίου 2013. Αρχική δημοσίευση στο London Review of Books (28-6-2013).

Ο Σλαβόϊ Ζίζεκ και ο Κώστας Δουζίνας στο Red Notebook, μτφρ. Ιωάννα Δρόσου, 8 Ιανουαρίου 2011.

«Ζώντας την εποχή των τεράτων. Η κρίση, η Ευρώπη, ο κομμουνισμός», Η Εποχή, Κυριακή 19 Δεκεμβρίου 2010 (Η δημοσίευση της ομιλίας του Ζίζεκ στο Πολυτεχνείο προλογίζεται από τον Π. Κλαυδιανό).

«ΗΠΑ: Θα παραμείνει αυτοκρατορία αλλά με πιο ανθρώπινο πρόσωπο…» (Για την εκλογή Ομπάμα), (από την Βίκη Τσιώρου), Ελευθεροτυπία, Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου 2009.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΟΥ ΖΙΖΕΚ

«Η πολιτισμική ταυτότητα των ευρωπαϊκών κοινωνιών στην εποχή των μεταναστεύσεων» (Der Spiegel: Συνέντευξη στον Romain Leick, 14-3-2015), ιστοχώρος Μετά την κρίση, Παρασκευή 11 Σεπτεμβρίου 2015 (στα γερμανικά: εδώ).

«Χρειαζόμαστε αριστερά κοινοβουλευτικά κόμματα πρόθυμα και ικανά να κυβερνήσουν – Ο σημερινός καπιταλισμός περιορίζει τη δημοκρατία» (από συνέντευξη στον Philip Kaleta, 5-7-2015), ιστοχώρος Μετά την κρίση, Παρασκευή 11 Σεπτεμβρίου 2015.

«Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μείνει στην εξουσία για να αλλάξει το κράτος» (συνέντευξη στην Αναστασία Γιάμαλη), Η Αυγή, Παρασκευή 4 Ιουλίου 2015.

Συνέντευξη του Ζίζεκ στο περιοδικό Κ (Συνέντευξη στον Ματθαίο Τσιμιτάκη).

ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΖΙΖΕΚ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

«Η εξέγερση της μισθωτής μπουρζουαζίας», μτφρ. Γιώργος Μαριάς, Η Λέσχη της ανυπότακτης θεωρίας, 19 Ιανουαρίου 2012 (αγγλικά: εδώ).

«Η αντίσταση είναι παράδοση», μτφρ. Μωυσής Μπουντουρίδης, P2P Foundation (αρχικά δημοσιευμένο στο http: thrymmata.blogspot.com) (αγγλικά: εδώ).

«Όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα μας αφορούν όλους – Τι Ευρώπη θέλουμε;», www.stokokkino.gr.

«Μόνιμη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» (από το New Left Review, No 64, Ιούλιος – Αύγουστος 2010 (Αποσπάσματα), μτφρ. Πέτρος Παπακωνσταντίνου, ιστότοπος The Press Project Inernational [στα αγγλικά].

«Shoplifters of the World Unite» (Ο Σλάβοϊ Ζίζεκ για το νόημα των ταραχών στη Bρετανία – Δημοσιευμένο στις 19/8/2011 στο London Review of Books), μτφρ. Κων/νος Σ. & Θάνος Ανδρίτσος, Η Λέσχη της ανυπότακτης θεωρίας (αγγλικά: εδώ).

«Η απαίσια λογική στην επιλογή του στόχου από τον Anders Breivik» (2011), μτφρ. Γιώργος Μαριάς, Η Λέσχη της ανυπότακτης θεωρίας.

ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΩΝ

«Φάκελος Ηγεμονία, αντι-ηγεμονία και βιοπολιτικό πλήθος: Η διαμάχη. Στοχασμοί για τη ριζική αλλαγή στην εποχή μας. Ernesto Laclau, Chantal Mouffe, Slavoj Žižek, Michael Hardt, Antonio Negri», επιμέλεια φακέλου: Αλέξανδρος Κιουπκιολής / Γιώργος Κατσαμπέκης, Σύγχρονα Θέματα, τχ. 114, Ιούλιος – Σεπτέμβριος 2011, σσ. 24-70.

 ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΖΙΖΕΚ

Γούσης, Κώστας, «Η ιδέα του κομμουνισμού και η “πτώχευση” μιας ορισμένης αριστερής διανόησης: Η περίπτωση του Σλάβοϊ Ζίζεκ», Τετράδια μαρξισμού, τχ. 01, Καλοκαίρι 2016.

Ζέρβας, Βαγγέλης, «Η πολιτική οικονομία του Slavoj Zizek: Καταστρέφοντας τα τετράδια της Μαρξιστικής θεωρίας», Praxis Review (Εργατικό Περιοδικό/Μαρξιστική Επιθεώρηση Θεωρίας και Πολιτισμού), 3 Απριλίου 2016.

Ήγκλετον, Τέρρυ, «Το φαινόμενο Σλαβόι Ζίζεκ», στο Ρένα Δούρου (επιμ.), Τέρρυ Ήγκλετον, Για τη ζωή, την ποίηση, την πολιτική, Το Πέρασμα, 2009, Ταξιδευτής 2013.

ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΖΊΖΕΚ ΣΕ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ

Βέκι, Μπενεντέτο, «Ο Σλαβόι Ζίζεκ και τα δίδυμα αδέλφια της καταπίεσης», μτφρ. Τόνια Τσίτσοβιτς, Η Εποχή, 15 Μαρτίου 2015.

ΑΡΘΡΑ ΓΙΑ ΖΙΖΕΚ ΣΤΟ ΔΙΑΔΥΚΤΙΟ

Alizadeh, Aliz, «Κάποιες πρώτες βραδινές σημειώσεις πάνω στην ανάλυση του Ζίζεκ για τις ταραχές του Λονδίνο», μτφρ. Θάνος Ανδρίτσος, Κώστας Γούσης, Η Λέσχη της ανυπότακτης θεωρίας, 22 Αυγούστου 2011.

«Για το βιβλίο της Βίας του Slavoj Zizek και μια κριτική απάντηση από τον Simon Critchley», Athens.indymedia.org, 13 Ιανουαρίου 2008.

 ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ – ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΖΙΖΕΚ

Καρκαγιάννη, Μαργαρίτα, «Παραδοξολογίες για τη βία με βαθύ πολιτικό στοχασμό» (για το βιβλίο του Σ. Ζίζεκ, Βία. Έξι λοξοί στοχασμοί), Καθημερινή, 13 Ιουνίου 2010.

Σωτήρης, Παναγιώτης, «Η θεωρία ως σύμπτωμα» (Slavoj Zizek, Το υψηλό αντικείμενο της ιδεολογίας, εκδόσεις Scripta, Αθήνα 2006)», Θέσεις, τχ. 97, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2006. σσ. 149-171.

———, Βιβλιοκριτική για το βιβλίο του Slavoj Zizek, Μίλησε κανείς για ολοκληρωτισμό; Πέντε παρεμβάσεις σχετικά με την (κατά)χρηση μιας ιδέας, Αθήνα, Scripta, 2002, Θέσεις, τχ. 83, Απρίλιος-Ιούνιος 2003, σσ. 151-163.