Ανρί Λεφέβρ (1901-1991)

Ο φιλόσοφος και κοινωνιολόγος Henri Lefebvre (Ανρί Λεφέβρ, 1901-1991), γεννήθηκε στο Hagetmau, στην περιοχή Landes της Νότιας Γαλλίας. Σπούδασε φιλοσοφία στη Σορβόννη, από όπου αποφοίτησε το 1920. Μεταξύ 1930-1940 δίδαξε φιλοσοφία. Το 1940 προσχώρησε στην Αντίσταση, και για ένα διάστημα, μεταξύ 1944-49, διηύθυνε τον ραδιοφωνικό σταθμό Radiodiffusion Francaise, με έδρα την Τουλούζη. Έζησε από κοντά όλα τα πρωτοποριακά κινήματα του 20ου αιώνα, αρχίζοντας από τον σουρεαλισμό. Γύρω στο 1928 γοητεύτηκε από το μαρξισμό και προσχώρησε στο Κ.Κ.Γ. Η κριτική του στην κοινωνιολογία της καθημερινής ζωής, στα βιβλία του τέλους της δεκαετίας του ’50, άσκησε καθοριστική επίδραση στη δημιουργία του κινήματος των Καταστασιακών (Internationale Situationniste). Το 1958 διαγράφεται από το κομμουνιστικό κόμμα, χωρίς ωστόσο να απαρνηθεί το μαρξισμό, τον οποίο, αντίθετα, προσπαθεί να αποκαταστήσει και να ζωογονήσει μέσα από τη συντακτική επιτροπή του περιοδικού Arguments και άλλες παρεμβάσεις. Το 1961 εκλέγεται καθηγητής φιλοσοφίας στο Στρασβούργο και το 1965 στο Παρίσι (Ναντέρ). Έγραψε πολλά έργα που αναφέρονται στη σύγχρονη κοινωνία.

Βιβλία του Λεφέβρ στα ελληνικά

Αρχαίοι και νέοι Ελεάτες, μτφρ. Μανόλης Λαμπρίδης, Έρασμος, Αθήνα 2007.

Ο διαλεκτικός υλισμός: δυο μελέτες, μτφρ. από την αγγλική έκδοση Άννα Φιλαλλήθη – Κουντουριώτου, Γ. Αναγνωστίδης, Αθήνα.

Δικαίωμα στην πόλη. Χώρος και πολιτική, μτφρ. Παναγιώτης Τουρνικιώτης, εισαγωγή Σταύρος Σταυρίδης, Κουκκίδα, Αθήνα 2007.

Η εισβολή του Μάη, μτφρ. Δημήτρης Γκινοσάτης, επιμέλεια Τάσος Μπέτζελος, επίμετρο Γιάννης Φλυτζάνης, Εκτός Γραμμής, Αθήνα 2022 [βιβλιοnet].

Η εποχή της περιφρόνησης. Προς ενθύμηση. Οι πρωτοπόροι. Το κόμμα, μτφρ. Λίνα Τρουλινού, Ύψιλον, Αθήνα 1989.

Η καθημερινή ζωή στο σύγχρονο κόσμο, μτφρ. Δανάη Μυλωνάκη, επιμέλεια μτφρ. Γιάννης Κρητικός, Ράππας, Αθήνα 1970.

Η μαρξική θεωρία του κράτους, μτφρ. Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος, Έρασμος, Αθήνα 2009.

Καρλ Μαρξ. Η ζωή και η φιλοσοφία του, Ελεύθερος Τύπος, Αθήνα 2004.

Κοινωνιολογία του Μαρξ, μτφρ. Τάσος Αναστασιάδης, επιμέλεια Δ. Γ. Τσαούσης, Gutenberg, Αθήνα 1985.

Μαρξισμός και πόλη, μτφρ. Γιώργος Αποστολάκος, Οδυσσέας, Αθήνα 2006.

Μηδενισμός και αμφισβήτηση, μτφρ. Λίνα Τρουλινού, Ύψιλον, Αθήνα 1990.

Μια σκέψη που έγινε κόσμος. Πρέπει να εγκαταλείψουμε τον Μαρξ;, μτφρ. Έφη Κορομηλά, επιμέλεια Μαριλίζα Μητσού-Παππά, Κένταυρος, Αθήνα 1987.

Ο μαρξισμός. Τι γνωρίζω; μτφρ. Πάρης Μπουρλάκης, Το Βήμα, Αθήνα 2007.

Ο Χίτλερ στην εξουσία. Διδάγματα από τα πέντε χρόνια φασισμού στη Γερμανία, μτφρ. Φοίβος Μαριάς, επιμέλεια Άννα Κόκκαλη, Αφήγηση, Αθήνα 2013.

Προβλήματα του μαρξισμού, σήμερα, μτφρ. Τάκης Καφετζής, Γράμματα, Αθήνα 1978.

Σημερινά προβλήματα του μαρξισμού, Γράμματα, Αθήνα 1979.

Χέγκελ – Μαρξ – Νίτσε, ή, Το βασίλειο των σκιών, μτφρ. Β. Δωροβίνης, Ράππας, Αθήνα 1976.

Henri Lefebvre, Pierre Fougeyrollas, Το παιχνίδι του Κώστα Αξελού, μτφρ. Πέτρος Παπαδόπουλος, Εστία, Αθήνα 1984.

Άρθρα του Λεφέβρ στα ελληνικά

«Απολογισμός για το έργο του Μαρξ» (1984), μτφρ.-σχόλια Γιάννης Φ. Φωτόπουλος, ιστότοπος Η Λέσχη της ανυπότακτης θεωρίας, 14 Δεκεμβρίου 2011.

«Για μια αριστερή πολιτική στην κουλτούρα: Σημειώσεις με αφορμή την επέτειο των εκατό χρόνων από τον θάνατο του Μαρξ», Ουτοπία, τχ. 116, Μάρτιος – Απρίλιος 2016.

«Ο Χίτλερ στην εξουσία» (απόσπασμα από το ομώνυμο βιβλίο), μτφρ. Φοίβος Μάριας, Η Αυγή της Κυριακής / «Ενθέματα», 28 Δεκεμβρίου 2013.

Lefebvre – S. Renaudie – A. Mueller – C. Regulier, «Μια νέα θετικότητα της αστικοποίησης», Ουτοπία, τχ. 116, Μάρτιος – Απρίλιος 2016.

Άρθρα του Λεφέβρ στο διαδίκτυο

Ο Ανρί Λεφέβρ για την Καταστασιακή Διεθνή, τον Ντεμπόρ , τον Κονστάντ, την Μπερνστάιν και το Στρασβούργο (Συνέντευξη στην Κρίστεν Ρος, τον Οκτώβριο του 1979). Απόσπασμα δημοσιευμένο στην «Praxi 1», αναδημοσίευση στον ιστότοπο Eagainst.com. Demand The Impossible.

Ένα σχέδιο-πρόταγμα κοινωνίας; (ανέκδοτες σημειώσεις του Ανρί Λεφέβρ), εισαγωγικό σημείωμα-μτφρ. Γιάννης Φ. Φωτόπουλος, ιστότοπος ο φυλλομάντης, 20 Σεπτεμβρίου 2009.

Βιβλία για Λεφέβρ στα ελληνικά

Φλυτζάνης, Γιάννης, Ριζοσπαστική δημοκρατία και πολιτική δικαιωμάτων. Κριτική κοινωνική θεωρία για την πολιτική και το δίκαιο στον Ανρί Λεφέβρ, νήσος, Αθήνα 2022 [βιβλιοnet].

Σιλντς, Ρομπ, Λεφέβρ: Έρωτας και αγώνας. Διαλεκτικές του χώρους, μτφρ. Λία Γυιόκα, Βάνιας, Θεσ/νίκη 2007.

Άρθρα για Λεφέβρ στα ελληνικά

Λυκογιάννη, Ρούλη, «Η καθημερινή ζωή στο έργο του Henri Lefebvre», στο Ντίνα Βαϊου, Κωστής Χατζημιχάλης, Ινστιτούτο Πουλαντζάς / νήσος, Αθήνα , σσ. 275-280.

Μητσοπούλου, Χρυσούλα, «Ανρί Λεφέβρ: όψεις ενός κριτικού μαρξισμού», Ουτοπία, τχ. 116, Μάρτιος – Απρίλιος 2016.

———, «Ανρί Λεφέβρ: καθημερινή ζωή και ολότητα», Αξιολογικά, τχ. 27, Άνοιξη 2012, σσ. 75-96.

———, «Η “νίκη της καθημερινότητας” και ο Λεφέβρ», Ουτοπία, τχ. 60, Μάιος – Ιούνιος 2004, σσ. 165-170.

Τζιαντζή, Mαριάννα, «Από το δικαίωμα στην πόλη στο δικαίωμα στην επιβίωση στην πόλη», Ουτοπία, τχ. 116, Μάρτιος – Απρίλιος 2016.

Τσακαλάκης, Θωμάς, «Κοινωνία του Θεάματος, της Κατανάλωσης, της Κόπωσης: Για μία Λεφεβρική Κριτική της Σύγχρονης Καθημερινής Ζωής», Ουτοπία, τχ. 116, Μάρτιος – Απρίλιος 2016.

Φλυτζάνης, Γιάννης, «Ο πολιτικός Ανρί Λεφέβρ και ο Μάης του ’68», στο Henri Lefebvre, Η εισβολή του Μάη, μτφρ. Δημήτρης Γκινοσάτης, επιμέλεια Τάσος Μπέτζελος, επίμετρο Γιάννης Φλυτζάνης, Εκτός Γραμμής, Αθήνα 2022.

Davidson, Alastair, «Henri Lefebvre», Ουτοπία, τχ. 116, Μάρτιος – Απρίλιος 2016.

Herrera, Remy, «Ποιο θα είναι το μέλλον του Σοσιαλισμού στον 21ο αιώνα;», Ουτοπία, τχ. 116, Μάρτιος – Απρίλιος 2016.

Hess, Remi, «Η μέθοδος του Henri Lefebvre», Ουτοπία, τχ. 116, Μάρτιος – Απρίλιος 2016.

Mouriaux, René, «Ο μαρξισμός στον αιώνα μας», Ουτοπία, τχ. 116, Μάρτιος – Απρίλιος 2016.

Αφιέρωμα περιοδικών στον Λεφέβρ

Ουτοπία, τχ. 116, Μάρτιος – Απρίλιος 2016.

Βιβλιοκρισίες

Ρεθυμιωτάκη, Ελένη, «Ανακαλύπτοντας εκ νέου το έργο του στοχαστή Λεφέβρ» (Για τα βιβλία: 1) Γιάννης Φλυτζάνης «Ριζοσπαστική δημοκρατία και πολιτική δικαιωμάτων. Κριτική κοινωνική θεωρία για την πολιτική και το δίκαιο στον Ανρί Λεφέβρ», νήσος, 2022 & 2) HenriLefebvre«Η εισβολή του Μάη», μτφρ. Δημήτρης Γκινοσάτης, επιμέλεια: Τάσος Μπέτζελος, επίμετρο: Γιάννης Φλυτζάνης, Εκτός Γραμμής, 2022), Η Εποχή, 8 Οκτωβρίου 2023.

Σορώκος, Στάθης, Βιβλιοκρισία: Ανρί Λεφέβρ, Μια σκέψη που έγινε κόσμος, μτφρ. Έφη Κορομηλά, Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, τχ. 65, 1987, σσ. 110-111.

Βιβλιοκρισίες δευτερεύουσας βιβλιογραφίας για Λεφέβρ

Ιακώβου, Βίκυ, Για το βιβλίο του Γιάννη Φλυτζάνη, Ριζοσπαστική δημοκρατία και πολιτική δικαιωμάτων. Κριτική κοινωνική θεωρία για την πολιτική και το δίκαιο στον Ανρί Λεφέβρ, νήσος, Αθήνα 2022, Άνθρωπος, τχ. 8, Οκτώβριος 2022 – Ιανουάριος 2023, σσ. 156-160.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΤΟΥ ΛΕΦΕΒΡ

Παρουσίαση του βιβλίου του Henri Lefebvre, Η εισβολή του Μάη (Εκτός Γραμμής, Αθήνα 2022), Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2022, 7 μ.μ., Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (Ερμού 134, Θησείο). Για το βιβλίο θα μιλήσουν: Ειρήνη Γαΐτάνου (διδακτόρισσα ευρωπαϊκών και διεθνών σπουδών), Χρυσούλα Μητσοπούλου (διδάσκουσα κοινωνική θεωρία, Πάντειο Πανεπιστήμιο), Γιάννης Μπαλαμπανίδης (πολιτικός επιστήμονας, συγγραφέας), Σταύρος Σταυρίδης (αρχιτέκτονας, καθηγητής, Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ), Γιάννης Φλυτζάνης (διδάσκων κοινωνική θεωρία και δίκαιο, ΕΚΠΑ). Συντονίζει ο Γιώργος Καλαμπόκας.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΓΙΑ ΛΕΦΕΒΡ

Παρουσίαση του βιβλίου του Γιάννη Φλυτζάνη, Ριζοσπαστική δημοκρατία και πολιτική δικαιωμάτων. Κριτική κοινωνική θεωρία για την πολιτική και το δίκαιο στον Ανρί Λεφέβρ (νήσος, Αθήνα 2022), Παρασκευή 3 Ιουνίου 2022, στις 7:30μμ., στο χώρο των εκδόσεων νήσος (Σαρρή 14, Αθήνα, 4ος όροφος). Ομιλητές: Κώστας Δουζίνας (Πρόεδρος του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, καθηγητής Νομικής στο Κολλέγιο του Birkbeck του University of London), Δημήτρης Καρύδας (Αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνικής και Πολιτικής Φιλοσοφίας του Τμήματος Κοινωνιολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών), Βίκυ Ιακώβου (Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου). Συντονισμός: Ελένη Ρεθυμνιωτάκη (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νομικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος Τμήματος Κοινωνιολογίας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών).

ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ- ΟΜΙΛΙΕΣ ΓΙΑ ΛΕΦΕΒΡ

Παρουσίαση του βιβλίου του Γιάννη Φλυτζάνη, Ριζοσπαστική δημοκρατία και πολιτική δικαιωμάτων. Κριτική κοινωνική θεωρία για την πολιτική και το δίκαιο στον Ανρί Λεφέβρ (νήσος, Αθήνα 2022), Παρασκευή 3 Ιουνίου 2022, στις 7:30μμ., στο χώρο των εκδόσεων νήσος (Σαρρή 14, Αθήνα, 4ος όροφος). Ομιλητές: Κώστας Δουζίνας (Πρόεδρος του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, καθηγητής Νομικής στο Κολλέγιο του Birkbeck του University of London), Δημήτρης Καρύδας (Αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνικής και Πολιτικής Φιλοσοφίας του Τμήματος Κοινωνιολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών), Βίκυ Ιακώβου (Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου). Συντονισμός: Ελένη Ρεθυμνιωτάκη (Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νομικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος Τμήματος Κοινωνιολογίας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών).

International Conference: “Henri Lefebvre. A project of critical social theory”, Monday 6th and Tuesday 7th June, 2022, Αuditorium Drakopoulou in the Central Building (Propylaea) and online, National and Kapodistrian University of Athens, Organized by the Department of Sociology, NKUA).

Σύνδεσμοι

Wikipedia/Henri Lefebvre